ΓΙΑΤΙ ΕΝΩ ''ΠΕΦΤΟΥΝ'' ΟΙ ΜΙΣΘΟΙ ΔΕΝ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΤΟ ΙΔΙΟ ΚΑΙ ΜΕ ΤΑ ΑΓΑΘΑ; - ΤΕΛΙΚΑ ΜΗΠΩΣ ''ΒΓΑΖΟΥΝ'' ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΟΥΣ ΜΟΝΟΙ ΤΟΥΣ;

Παρατηρώ ότι ενώ τα εισοδήματα περιορίζονται, οι τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών δεν πέφτουν. Γιατί συμβαίνει αυτό; Ας κάνουμε μερικές σκέψεις, κι αν βρεθεί κανείς οικονομολόγος, ας μας εξηγήσει το φαινόμενο.

Κατ’ αρχήν δεν πέφτουν για τους ίδιους λόγους όλα τα εισοδήματα. Η μισθωτή εργασία έχει δει μείωση στην αμοιβή της. Η ανεργία, εξαφάνιση. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και μικρο-επιχειρηματίες έχουν κρατήσει τις τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών τους στα προ κρίσης επίπεδα. Τα μαύρα εισοδήματα (πχ φακελάκι) έχουν μείνει στο ίδιο επίπεδο. Στην περίπτωση των ελεύθερων επαγγελματιών και των επιχειρήσεων η πτώση του εισοδήματος έχει έρθει από τον περιορισμό στην κατανάλωση, δηλαδή, πιο λίγους πελάτες και πιο μικρή κατανάλωση από....

κάθε πελάτη, όχι από μείωση του ύψους της αμοιβής ή της τιμής του προϊόντος και της υπηρεσίας.

Οι τιμές, λοιπόν, αγαθών και υπηρεσιών μένουν στα προ κρίσης επίπεδα (όταν, δεν έχουν ανέβει). Δείτε γύρω σας από το σούπερμάρκετ μέχρι την καφετέρια, από το φούρνο μέχρι το γιατρό, κι … ότι άλλο θέλετε.

Γιατί γίνεται αυτό; Δεν καταλαβαίνουν ότι καταναλώνουμε διαρκώς λιγοτερο; Δεν καταλαβαίνουν ότι μας εκνευρίζει (εις βάρος τους), όταν έχουμε λιγοτερο εισόδημα αλλά μας ζητούν να πληρώνουμε τα ίδια; Δεν καταλαβαίνουν ότι, καταναλώνοντας λιγοτερο, μας μαθαίνουν να μην μας λείπει και κάποια στιγμή τα πιο πολλά από τα μη απολύτως αναγκαία δεν θα τα καταναλώνουμε καθόλου (από συνήθεια πλέον, όχι μόνο λόγω εισοδήματος);

Δεν απαντήσαμε, όμως, γιατί γίνεται αυτό. Δεν έχω την απάντηση. Μόνο τις επισημάνσεις που έκανα και μερικές παρατηρήσεις έχω. Βλέπω, λοιπόν, ότι στον κύκλο δημιουργίας κάθε υπηρεσίας και προϊόντος μέχρι τη στιγμή που φθάνει στον πελάτη, όλες οι τιμές έχουν μείνει σταθερές (ή έχουν ανέβει), με εξαίρεση τον μισθό των εργαζομένων (όχι παντού αυτό). Δεν έχει πέσει καμμια τιμή πρώτης ύλης. Δεν έχει πέσει η τιμή των μεταφορών. Δεν έχει πέσει η τιμή προϊόντων που χρησιμοποιούνται σε άλλες υπηρεσίες. Δεν έχει περιορίσει κανείς το ποσοστό κέρδους του (έχει αυξηθεί η φορολογική επιβάρυνση, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις όχι τόσο ώστε να δικαιολογείται η μη μείωση κατά λίγο, έστω, του ποσοστού κέρδους).

Αυτό, όμως, δεν βγάζει πουθενά. Αν δεν το έκανε κανείς για λόγους ανθρωπιστικούς, θα έπρεπε να το κάνει από συμφέρον. Γιατί – το είπαμε πιο πάνω – εκπαιδευόμαστε να ζούμε με λιγοτερα προϊόντα και υπηρεσίες, που μέχρι πρότινος θεωρούσαμε απολύτως αναγκαία. Πλησιάζει η ώρα που θα έχουμε μάθει να ζούμε χωρίς αυτά. Τότε, η τιμή τους, είτε πέφτει, είτε ανεβαίνει, δεν θα μας αφορά. Ποιός θα χάσει;